Zauważasz, że Twoje dziecko unika dotykania niektórych przedmiotów, odmawia zakładania niektórych ubrań lub reaguje płaczem na kontakt z określonymi teksturami? To może być oznaka wrażliwości sensorycznej, która jest częstym zjawiskiem u dzieci. W tym artykule przyjrzymy się, dlaczego tak się dzieje i jak możesz wspierać swoje dziecko w codziennym życiu.
Wrażliwość sensoryczna – co to jest?
Wrażliwość sensoryczna, znana również jako zaburzenie przetwarzania sensorycznego (SPD), to stan, w którym mózg ma trudności z prawidłowym odbiorem i interpretacją bodźców zewnętrznych, takich jak dotyk, dźwięk, zapach czy światło. Dzieci z tym zaburzeniem mogą nadmiernie reagować na niektóre bodźce, co sprawia, że unikanie kontaktu z określonymi teksturami staje się ich codzienną reakcją obronną.
Dlaczego dziecko może unikać dotykania niektórych przedmiotów?
Dzieci, które unikają dotykania pewnych przedmiotów, mogą doświadczać tzw. nadwrażliwości dotykowej. Oznacza to, że ich skóra i układ nerwowy reagują na bodźce dotykowe znacznie intensywniej niż u innych dzieci. Przyczyny tego zjawiska mogą być różnorodne:
Nadwrażliwość na tekstury – niektóre dzieci nie tolerują szorstkich, chropowatych lub lepkich materiałów, takich jak wełna, zamsz, plastelina czy piasek.
Doświadczenia z przeszłości – negatywne doświadczenia związane z dotykiem (np. bolesny kontakt z przedmiotem) mogą prowadzić do unikania podobnych przedmiotów w przyszłości.
Rozwój neurologiczny – dzieci z opóźnionym rozwojem neurologicznym mogą inaczej odbierać bodźce dotykowe, co sprawia, że niektóre z nich są dla nich nieprzyjemne.
Zaburzenia integracji sensorycznej – dzieci z trudnościami w przetwarzaniu sensorycznym mogą mieć problem z właściwym odczytaniem sygnałów z ciała, co prowadzi do nadwrażliwości.
Jak rozpoznać nadwrażliwość dotykową u dziecka?
Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko może unikać dotykania pewnych przedmiotów z powodu nadwrażliwości sensorycznej, zwróć uwagę na następujące sygnały:
Odmawia noszenia określonych ubrań lub butów.
Nie chce bawić się w piaskownicy lub dotykać plasteliny.
Unika bliskości fizycznej, np. przytulania.
Skarży się na dyskomfort podczas kąpieli lub mycia włosów.
Silnie reaguje na kontakt z kurzem, trawą lub innymi naturalnymi materiałami.
Jak pomóc dziecku z nadwrażliwością dotykową?
Dziecko z nadwrażliwością dotykową potrzebuje wsparcia, by stopniowo nauczyć się radzenia sobie z bodźcami. Oto kilka wskazówek:
Stopniowe wprowadzanie nowych tekstur – zamiast zmuszać dziecko do kontaktu z nieprzyjemnymi materiałami, wprowadzaj je powoli, w bezpiecznym i kontrolowanym otoczeniu.
Terapia integracji sensorycznej – skonsultuj się z terapeutą integracji sensorycznej, który może zaproponować ćwiczenia mające na celu poprawę tolerancji dziecka na bodźce.
Stwórz bezpieczną przestrzeń – zadbaj o to, by dziecko miało wokół siebie przedmioty, które sprawiają mu komfort. Może to być miękka poduszka, ulubiony kocyk czy przyjazna tekstura.
Akceptacja i wsparcie – pamiętaj, że nadwrażliwość dotykowa to realne wyzwanie dla Twojego dziecka. Twoja cierpliwość i zrozumienie są kluczowe, by dziecko czuło się bezpiecznie.
Kiedy udać się do specjalisty?
Jeśli wrażliwość Twojego dziecka na dotyk utrudnia codzienne funkcjonowanie, np. powoduje problemy z ubieraniem się, jedzeniem czy uczestnictwem w zabawach, warto skonsultować się z pediatrą lub terapeutą zajęciowym. Specjalista może postawić diagnozę i zaproponować odpowiednią terapię.
Unikanie dotyku pewnych przedmiotów przez dziecko może wynikać z nadwrażliwości sensorycznej, która jest dość powszechnym zjawiskiem. Kluczem do wsparcia dziecka jest zrozumienie jego potrzeb, cierpliwe wprowadzanie nowych bodźców oraz współpraca z terapeutą, jeśli jest to konieczne. Dzięki temu Twoje dziecko może poczuć się bardziej komfortowo w otaczającym je świecie.
